ევროკავშირმა მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა რუსეთზე ენერგეტიკული დამოკიდებულების დასასრულებლად, რადგან მთავრობები შეთანხმდნენ ახალ წესებზე, რომლებიც ითვალისწინებს რუსული ბუნებრივი გაზის იმპორტის ეტაპობრივ შეწყვეტას ბლოკის „REPowerEU“ სტრატეგიის ფარგლებში.
შემოთავაზებული რეგულაცია დააწესებს იურიდიულად სავალდებულო, ეტაპობრივ აკრძალვას რუსეთიდან მილსადენით გაზისა და თხევადი ბუნებრივი გაზის (LNG) იმპორტზე, ხოლო აკრძალვა სრულად ამოქმედდება 2028 წლის 1 იანვარს.
ევროკავშირის საბჭოს განცხადებაში დანიის კლიმატის, ენერგეტიკისა და საჯარო სერვისების მინისტრმა, ლარს აგაარდმა, განაცხადა: „ენერგეტიკულად დამოუკიდებელი ევროპა ნიშნავს უფრო ძლიერ და უსაფრთხო ევროპას.“
აგაარდმა ასევე აღნიშნა: „ბოლო წლებში დიდი ძალისხმევა გავწიეთ რუსული გაზისა და ნავთობის ევროპიდან გამოსადევნად, მაგრამ ჯერ არ მიგვიღწევია ჩვენი მიზნისთვის. ამიტომ, კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ დანიის თავმჯდომარეობამ უზრუნველყო ევროპის ენერგეტიკის მინისტრების მხრიდან აბსოლუტური მხარდაჭერა კანონისთვის, რომელიც საბოლოოდ აკრძალავს რუსული გაზის ევროკავშირში შესვლას.“
საბჭოს ამჟამინდელი პოზიციის მიხედვით, რუსული გაზის იმპორტი აიკრძალება 2026 წლის 1 იანვრიდან, არსებული კონტრაქტებისთვის გათვალისწინებულია გარდამავალი პერიოდი. 2025 წლის 17 ივნისამდე გაფორმებული მოკლევადიანი შეთანხმებები შეიძლება გაგრძელდეს 2026 წლის ივნისამდე, ხოლო გრძელვადიანი კონტრაქტები 2028 წლის დასაწყისამდე.
წევრმა ქვეყნებმა ასევე მხარი დაუჭირეს ახალ საბაჟო და ავტორიზაციის წესებს აკრძალვის აღსრულების უზრუნველსაყოფად. ეს წესები მოიცავს გაზის იმპორტისთვის საჭირო დოკუმენტაციის მოთხოვნებს და LNG ტვირთების წარმოშობის დადასტურებას.
ქვეყნები, რომლებიც უკვე აღარ იღებენ რუსულ გაზს, გათავისუფლდებიან ეროვნული დივერსიფიკაციის გეგმების წარდგენისგან. სხვა ქვეყნებს კი მოუწევთ ახსნან, თუ როგორ მოიპოვებენ ალტერნატიულ მიწოდების წყაროებს.
შეთანხმება საფუძველს უმზადებს მოლაპარაკებებს ევროპარლამენტთან, რომელმაც უნდა დაამტკიცოს საკუთარი პოზიცია რეგულაციის საბოლოო სახის მისაღებად.
