მკვიდრნი | ამბის მთხრობელი
ᲙᲣᲚᲢᲣᲠᲐ
2 წუთი კითხვის დრო
მკვიდრნი | ამბის მთხრობელიმკვიდრნი | ამბის მთხრობელი
/ TRT World
25 აპრილი 2025

ჩვენ ვადევნებთ თვალს, თუ როგორ იბრუნებენ ამერიკის მკვიდრი ტომები მიწის მართვის ტრადიციულ პრაქტიკებს, რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში კოლონიალიზმის გამო დაკარგეს.

კლიმატის კრიზისის ესკალაციის ფონზე, ჩრდილოეთ ამერიკის თავდაპირველი მოსახლეების ეს დროში გამოცდილი პრაქტიკები სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება სწრაფად ცვალებად სამყაროში.

კონტექსტი

კლიმატის ცვლილება მყისიერ საფრთხეს უქმნის მკვიდრი ხალხების ჯანმრთელობას, კეთილდღეობასა და ცხოვრების წესს. ტომობრივი ერები კლიმატის ცვლილებასთან დაპირისპირების წინა ხაზზე არიან, რაც მოიცავს ტყის ხანძრების გახშირებასა და ინტენსივობის ზრდას, ტემპერატურის მატებას, ეკოსისტემის ცვლილებებს, ოკეანის მჟავიანობას, ტყეების კარგვასა და საცხოვრებელი გარემოს დაზიანებას. კლიმატის ცვლილება ასევე აჩენს კითხვებს იმ სულიერად და კულტურულად მნიშვნელოვანი ეკოსისტემური სერვისების მომავალთან დაკავშირებით, რომლებიც აუცილებელია მრავალი ტომის იდენტობის შესანარჩუნებლად. მკვიდრი თემები არაპროპორციულად ზარალდებიან კლიმატის ცვლილებით, რადგან ისინი ბუნებრივ რესურსებზე უფრო მეტად არიან დამოკიდებულნი, ვიდრე აშშ-ის მოსახლეობა მთლიანობაში. ნეგატიურ გავლენებს შორისაა საფრთხეები ტრადიციული საკვებისათვის, როგორიცაა თევზი, და იმ კულტურებისთვის, რომლებიც უთვალავი თაობის განმავლობაში უზრუნველყოფდნენ საარსებო წყაროს, ასევე კულტურულ, ეკონომიკურ, სამედიცინო და საზოგადოებრივ ჯანმრთელობას.

წარმოქმნილმა საფრთხეებმა უბიძგა ზოგიერთ ტომს, გაერთიანებული ძალისხმევით წინ წაწიონ კლიმატის ცვლილებასთან ადაპტაციის სტრატეგიები. ისინი გზას უძღვებიან მიწის მართვაში ტრადიციული ცოდნის გამოყენებით, სწრაფად ეგუებიან ცვალებად კლიმატს და ზოგჯერ პირდაპირ უპირისპირდებიან კიდეც მას. მაგალითები, როგორიცაა ჰოპის მშრალი მიწათმოქმედების ტექნიკები, გვიჩვენებს, თუ როგორ გავუმკლავდეთ ექსტრემალურ გვალვასა და სიცხეს; შუა დასავლეთის პრერიებზე ადგილობრივი ბიზონების მოშენება ზრდის ნახშირბადის აკუმულაციას ნედლეულის საჭიროების აღმოფხვრისას; და კონტროლირებადი ცეცხლით მართული ტყის ხანძრების მენეჯმენტი მხოლოდ რამდენიმე ამბავია იმ მრავალთაგან, რომლებიც ასახავს, თუ რაოდენ სიბრძნესა და მნიშვნელობას ატარებს მიწის გამოყენების მკვიდრი პრაქტიკები და რამდენად მნიშვნელოვანია მათი ისტორიების მოსმენა. ხუთი ტომის ინდივიდუალური ძალისხმევა ინტეგრირდება კლიმატური გადაწყვეტილებების ერთიან ქსოვილში, რაც მათი უნიკალური კულტურების მუდმივი სიძლიერის მოწმობაა. ჩრდილოეთ ამერიკის ტყეებში, უდაბნოებში, პრერიებსა და სანაპირო ზოლებში მიწის მართვის მკვიდრ პრაქტიკებს ბევრი რამის შეთავაზება შეუძლია კლიმატთან ადაპტაციისა და შერბილების შესახებ მიმდინარე დისკუსიისთვის.

მკვიდრი ლიდერობის თანამედროვე აღორძინებისა და კოლონიზაციის ისტორიების შერწყმით, „მკვიდრნი“ მოგვითხრობს ამერიკის პრობლემურ წარსულსა და იმედით სავსე მომავალზე. საბოლოო ჯამში, ეს დოკუმენტური ფილმი არის პლატფორმა, რომელიც აძლიერებს მკვიდრ თემებს, რათა მათ გააზიარონ თავიანთი სიბრძნე და გაზარდონ თავიანთი გავლენა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა იმართოს ეს მიწები.

აღმოაჩინეთ
დემბელე გახდა პირველი შავკანიანი მუსლიმი, რომელმაც ოქროს ბურთი მოიგო
გობექლითეფედან ჩამოტანილი სხვადასხვა არტეფაქტი გერმანიაში სპეციალურ გამოფენაზე წარდგება ვიზიტორებს
„არ არის მუსიკა გენოციდისთვის": მსოფლიოს 400-ზე მეტი ხელოვანი შეუერთდა ბოიკოტს ისრაელის წინააღმდეგ
„ერთად პალესტინისთვის“: ცნობილი სახეები ვიდეოში გაერთიანდნენ
„თავისუფალი პალესტინა“ სლოგანმა ემის დაჯილდოებაზე გაიჟღერა
ამერიკელმა მოსამართლემ ტრამპის მიერ ჰარვარდის კვლევითი გრანტის გაუქმება „უკანონოდ“ ცნო
14 წლის შემდეგ სირიის იდლიბის წმინდა ანას ეკლესია გაიხსნა
ერდოღანმა მალაზგირთის ბრძოლის 954-ე წლისთავის აღსანიშნავ ცერემონიაში მიიღო მონაწილეობა
ემინე ერდოღანის წერილი, რომელიც მელანია ტრამპს გაუგზავნა, მსოფლიო პრესაში ფართოდ გაშუქდა
სამი იუსუფმა სტამბოლში მუსიკითა და სოლიდარობით ათასობით ადამიანი აღაფრთოვანა
ფრენკ კაპრიო 88 წლის ასაკში გარდაიცვალა
აზიზ სანჯარს, ჩრდილოეთ კვიპროსის თურქული რესპუბლიკის მოქალაქეობა მიენიჭა
პრეზიდენტის თასის მე-6 საერთაშორისო იახტების რბოლის ჩკთრ-ს ეტაპი დაიწყო
X-ის CEO-მ ლინდა იაკარინომ ორი წლის შემდეგ თანამდებობა დატოვა
ამერიკელი ჰიპ-ჰოპ გიგანტი შონ „დიდი“ კომბსი გაყოფილი გადაწყვეტილებით უმძიმეს ბრალდებებში გაამართლეს
ფეზეშქიანმა საერთაშორისო ატომური ენერგიის სააგენტოსთან თანამშრომლობის შეჩერების მითითება გასცა