ტაიფუნმა „კალმაეგიმ“ ფილიპინებზე 188 ადამიანი იმსხვერპლა
ვიეტნამი მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური ტროპიკული ქარიშხლების ზონაა და წელიწადში საშუალოდ 10 ქარიშხალი ხდება. თუმცა, „კალმაეგი“ 2025 წელს ქვეყანაში დაფიქსირებული მე-13 ტაიფუნი იყო.
ტაიფუნი „კალმაეგი“ ვიეტნამს პარასკევს დილით დაატყდა თავს, რის შედეგადაც კიდევ ხუთი ადამიანი დაიღუპა. მანამდე ტაიფუნმა ფილიპინებში 188 ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა.
ამ კვირაში „კალმაეგიმ“ ფილიპინების ცენტრალურ ნაწილში ძლიერი წვიმები და წყალდიდობა გამოიწვია, რამაც მანქანები, სატვირთო მანქანები და სატვირთო კონტეინერები წაიღო. ტაიფუნი ვიეტნამს ხუთშაბათს ღამით დაატყდა თავს.
„ჩემს სახლს მეორე სართულის სახურავი გადახადა“, - განაცხადა 42 წლის მეთევზე ნგუენ ვან ტამმა, რომელიც ვიეტნამის გია ლაის პროვინციაში ცხოვრობს.
გარემოს დაცვის სამინისტროს ცნობით, ქარიშხლის სანაპიროზე მისვლისას ქარის სიჩქარე საათში 149 კილომეტრს (92 მილი) აღწევდა. „ყველა უსაფრთხოდ ვიყავით, მაგრამ ტაიფუნი მართლაც საშინელი იყო, ბევრი ხე წაიქცა“, - დასძინა ტამმა და აღნიშნა, რომ მისი ნავი არ დაზიანებულა.
ვიეტნამის ხელისუფლება პარასკევს დილით აგრძელებდა ზარალის შეფასებას.
გარემოს დაცვის სამინისტრომ განაცხადა, რომ გია ლაიში და მეზობელ დაქ ლაქში ხუთი ადამიანი დაიღუპა და 57 სახლი განადგურდა. ასევე, დაახლოებით 3,000 სახლს სახურავი გადახადა ან დაზიანდა, და 11 ნავი ან გემი ჩაიძირა.
სააგენტო AFP-ის რეპორტიორები იტყობინებიან, რომ მაშველები და ჯარისკაცები, გია ლაის ქუი ნონ-ის სანაპიროზე, მცხოვრებლებთან ერთად მუშაობდნენ წაქცეული ხეების, ნამსხვრევების გაწმენდაზე და ღამით გადახდილი თუნუქის სახურავების შეგროვებაზე.
64 წლის ტრან ნგო ანმა AFP-ს განუცხადა: „ეს იყო ძალიან დიდი ტაიფუნი, რომელმაც დაგვარტყა. ასეთი ტაიფუნი ცხოვრებაში მეორედ ვნახე. მეორე დაახლოებით ათი წლის წინ იყო, მაგრამ ის ასეთი ძლიერი არ იყო“.
სახელმწიფო ელექტროკომპანიამ განაცხადა, რომ ტაიფუნის ცენტრალურ სანაპიროზე დარტყმის შედეგად 1.6 მილიონი აბონენტი ელექტროენერგიის გარეშე დარჩა, თუმცა პარასკევს დილით მათი მესამედი უკვე აღდგენილი იყო.
სწრაფად მოძრავი ტაიფუნის ქარები დილით სანაპიროსკენ მიმავალ გზაზე მნიშვნელოვნად შესუსტდა, მაგრამ ეროვნული ამინდის ბიურო კვლავ აფრთხილებს ძლიერი წვიმების შესახებ ცენტრალური სანაპიროს დიდ ნაწილს.
ვიეტნამი მდებარეობს მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე აქტიურ ტროპიკული ქარიშხლების ზონაში და წელიწადში საშუალოდ 10 ტაიფუნით ან ქარიშხლით ზარალდება. თუმცა, „კალმაეგი“ 2025 წელს ქვეყანაში დაფიქსირებული მე-13 ტაიფუნი იყო.
მეცნიერები აცხადებენ, რომ ადამიანის მიერ გამოწვეული კლიმატის ცვლილების გამო ქარიშხლები უფრო ძლიერი ხდება. უფრო თბილი ოკეანეები ტაიფუნების სწრაფად გაძლიერებას იწვევს, ხოლო უფრო თბილი ატმოსფერო უფრო მეტ ტენიანობას ინარჩუნებს, რაც უფრო ინტენსიურ წვიმებს იწვევს.
განუწყვეტელი წვიმები
„კალმაეგმა“ ფილიპინების კუნძულებზე სებუსა და ნეგროსზე დარტყმის შემდეგ კვლავ ზღვაზე გადაინაცვლა. სებუს პროვინციის ყველაზე დაზარალებულ ქალაქებში უპრეცედენტო სიმაღლის წყალდიდობა დაფიქსირდა.
გუნდები აგრძელებენ დაკარგული ადამიანების ძებნას. ფილიპინების ხელისუფლებამ ხუთშაბათს განაცხადა, რომ დაღუპულთა რიცხვი 188-მდე გაიზარდა, ხოლო 135 ადამიანი კვლავ დაკარგულია.
ტაიფუნმა ვიეტნამის ცენტრალურ რეგიონებს ერთ კვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში გაგრძელებული წყალდიდობისა და ძლიერი წვიმების შემდეგ დაარტყა.
ამ მოვლენების შედეგად სულ მცირე 47 ადამიანი დაიღუპა და ისტორიული ადგილები დაიტბორა.
ოქტომბრის ბოლოს დაწყებულმა ძლიერმა წვიმებმა გავლენა მოახდინა ყოფილ საიმპერატორო დედაქალაქ ჰუეზე და იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში შეტანილ უძველეს ქალაქ ჰოი ანზე, ქუჩები წყლის არხებად აქცია და ათობით ათასი სახლი დატბორა.
წვიმამ 24 საათში 1.7 მეტრს (5 ფუტი 6 ინჩი) მიაღწია, რითაც რეკორდი მოხსნა ქვეყნის მასშტაბით ადრე დაფიქსირებულ წვიმებში.
ვიეტნამს, რომელსაც 3,200 კილომეტრზე მეტი სიგრძის სანაპირო ზოლი და 2,300 მდინარის ქსელი აქვს, წყალდიდობის მაღალი რისკი ემუქრება.
ვიეტნამის სტატისტიკის ეროვნული ოფისის თანახმად, „კალმაეგის“ დარტყმამდე, ქვეყანაში სტიქიურ უბედურებებს წელს 279 ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა ან გაუჩინარება გამოიწვია და 2 მილიარდ დოლარზე მეტი ზარალი მიაყენა.