პალესტინის ადმინისტრაცია და ევროკავშირის მოკავშირეები საფრანგეთის გადაწყვეტილებას მიესალმნენ, როგორც „დაგვიანებულ, მაგრამ მნიშვნელოვან ნაბიჯს“, მაშინ როცა ისრაელმა ეს ქმედება „ტერორიზმის დაჯილდოებად“ შეაფასა და ოკუპირებული დასავლეთ სანაპიროს ანექსიის იდეა დაიცვა.

საფრანგეთის პრეზიდენტის, ემანუელ მაკრონის განცხადებას, რომ სექტემბერში, გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე, პალესტინის სახელმწიფოს აღიარებს, სხვადასხვა ქვეყნის მხრიდან მხარდაჭერა მოჰყვა.

ხუთშაბათს გაკეთებულ განცხადებაში მაკრონმა აღნიშნა: „ახლო აღმოსავლეთში სამართლიანი და მდგრადი მშვიდობისკენ მიმართული ჩვენი ისტორიული ვალდებულების შესაბამისად, ვაცხადებ, რომ საფრანგეთი პალესტინის სახელმწიფოს აღიარების გადაწყვეტილებას იღებს.“

პალესტინის და არაბული ქვეყნების რეაქცია

პალესტინის მაღალჩინოსანმა, ჰუსეინ ალ-შეიხმა, გადაწყვეტილება მოიწონა და განაცხადა: „ეს ნაბიჯი ასახავს საფრანგეთის ერთგულებას საერთაშორისო სამართლისადმი და მის მხარდაჭერას პალესტინელი ხალხის თვითგამორკვევისა და დამოუკიდებელი სახელმწიფოს შექმნის უფლებისადმი.“

„ჰამასმა“ გადაწყვეტილებას „სწორი მიმართულებით გადადგმული პოზიტიური ნაბიჯი“ უწოდა და შეაფასა, როგორც „ჩვენი ხალხის თვითგამორკვევისა და იერუსალიმის დედაქალაქით დამოუკიდებელი სახელმწიფოს შექმნის უფლების მხარდაჭერა ოკუპირებულ პალესტინის ყველა ტერიტორიაზე.“ ორგანიზაციამ დაამატა, რომ ეს აღიარება „ასახავს მზარდ საერთაშორისო რწმენას პალესტინის საკითხის სამართლიანობაში და ისრაელის ოკუპაციის მცდელობების წარუმატებლობას, დაამახინჯოს ფაქტები ან ჩაახშოს თავისუფალი ერების ნება.“

საუდის არაბეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ წერილობით განცხადებაში აღნიშნა: „საუდის არაბეთის სამეფო მიესალმება პრეზიდენტ ემანუელ მაკრონის განცხადებას საფრანგეთის განზრახვის შესახებ, აღიაროს პალესტინის სახელმწიფო.“

იორდანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროც მიესალმა მაკრონის განცხადებას და ამ ნაბიჯს „სწორი მიმართულებით გადადგმული ნაბიჯი ორი სახელმწიფოს პრინციპზე დაფუძნებული გადაწყვეტისა და ოკუპაციის დასრულებისკენ“ უწოდა.

საფრანგეთის ოფიციალური პირების განცხადებები

საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ჟან-ნოელ ბარომ, დიპლომატიური ნაბიჯი დაადასტურა: „ჩვენმა გენერალურმა კონსულმა იერუსალიმში პრეზიდენტ მაკრონის წერილი გადასცა პალესტინის ადმინისტრაციას: საფრანგეთი სექტემბერში სრულად აღიარებს პალესტინის სახელმწიფოს.“ ბარომ დაამატა: „ამ ვალდებულებას ორშაბათს გაეროს ტრიბუნიდან დავადასტურებ.“

პალესტინური წარმოშობის ფრანგმა დეპუტატმა, რიმა ჰასანმა, აღიარების გადაწყვეტილებას „არა სიკეთე, არამედ მოვალეობა“ უწოდა და გააკრიტიკა ამ ნაბიჯთან დაკავშირებული პირობები. „საფრანგეთი კოლონიზატორის შეიარაღებას განაგრძობს, ხოლო კოლონიზებულ და ოკუპირებულ ხალხს განიარაღებას აიძულებს,“ - განაცხადა მან და დასძინა: „პალესტინელები არასდროს იტყვიან უარს შეიარაღებულ წინააღმდეგობაზე, სანამ ისრაელი პალესტინის ტერიტორიების ოკუპაციასა და კოლონიზაციას განაგრძობს.“

ისრაელის და ევროპის რეაქციები

ისრაელის პრემიერ-მინისტრმა, ბენიამინ ნეთანიაჰუმ, განცხადებას „ტერორიზმის დაჯილდოება“ უწოდა და განაცხადა, რომ „ამ გადაწყვეტილებას სხვა ირანული მარიონეტის შექმნის რისკი მოაქვს, ისევე როგორც ეს ღაზის შემთხვევაში მოხდა.“ ნეთანიაჰუს თქმით, „ასეთ პირობებში შექმნილი პალესტინის სახელმწიფო ისრაელის განადგურების პლაცდარმი იქნება და არა ისრაელის გვერდით მშვიდობიანად თანაარსებობისთვის.“ „მოდით, გულახდილად ვთქვათ: პალესტინელებს ისრაელის გვერდით სახელმწიფო კი არ სურთ, არამედ ისრაელის ნაცვლად“, - დაამატა მან.

ისრაელის თავდაცვის მინისტრმა, ისრაელ კაცმა, განაცხადა: „საფრანგეთის პრეზიდენტმა ამ კრიტიკულ მომენტში ისრაელის მხარდაჭერის ნაცვლად, ჩვენი დასუსტება აირჩია... ჩვენ არასდროს დავუშვებთ პალესტინის სტრუქტურის ჩამოყალიბებას, რომელიც ჩვენს არსებობას საფრთხეს შეუქმნის.“

ირლანდიის პრემიერ-მინისტრმა, საიმონ ჰარისმა, განსხვავებული პოზიცია დააფიქსირა: „მივესალმები საფრანგეთის პრეზიდენტის მაკრონის განცხადებას, რომ სექტემბერში პალესტინას აღიარებს. ეს მნიშვნელოვანი წვლილია ორი სახელმწიფოს გადაწყვეტის განხორციელებაში.“

ესპანეთის პრემიერ-მინისტრმა, პედრო სანჩესმა, განაცხადა: „მივესალმები საფრანგეთის შემოერთებას ესპანეთთან და სხვა ევროპულ ქვეყნებთან პალესტინის სახელმწიფოს აღიარებაში. ჩვენ ერთად უნდა დავიცვათ ის გადაწყვეტა, რომლის განადგურებასაც ნეთანიაჰუ ცდილობს. ორი სახელმწიფოს პრინციპზე დაფუძნებული გადაწყვეტა ერთადერთი გამოსავალია.“

შოტლანდიის პირველმა მინისტრმა, ჯონ სუინიმ, მოუწოდა გაერთიანებულ სამეფოს, საფრანგეთის მაგალითს მიბაძოს: „გაერთიანებულმა სამეფომ ამაღამ საფრანგეთის მაგალითი უნდა გაიზიაროს და პალესტინის სახელმწიფო აღიაროს. ეს მშვიდობისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. ცეცხლის შეწყვეტა და ჰუმანიტარული დახმარება დაუყოვნებლივ უნდა დაიწყოს.“

მაკრონის განცხადება ღაზაში არსებული ჰუმანიტარული კრიზისის ფონზე გაკეთდა. ღაზის ჯანდაცვის სამინისტროს მონაცემებით, 2023 წლის ოქტომბრიდან დღემდე 59,500-ზე მეტი პალესტინელი დაიღუპა, მათი უმრავლესობა ქალი და ბავშვია.

საფრანგეთმა ასევე გამოაცხადა გეგმები 28-29 ივლისს საუდის არაბეთთან ერთად გაეროში საერთაშორისო კონფერენციის ჩატარების შესახებ, რომლის მიზანია პალესტინის სახელმწიფოებრიობისკენ მიმავალი საგზაო რუკის განსაზღვრა.

საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ბარომ, გაფრთხილება გამოთქვა: „ამ დროს, როდესაც ღაზა შიმშილითა და ნგრევით იტანჯება, პალესტინის სახელმწიფოს შექმნის პერსპექტივები ისე, როგორც არასდროს, საფრთხის ქვეშ დგას.“